โซล่าเซลล์ (Solar Cell) คือ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีคุณสมบัติในการเปลี่ยนพลังงานแสงจากแสงอาทิตย์
มาแปรสภาพให้เป็นพลังงานไฟฟ้าเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ต่างๆ ซึ่งพลังงานไฟฟ้าที่ผลิตจากแผงโซล่าเซลล์นั้นเป็นไฟฟ้าที่สามารถนำไปใช้งานได้ทันที
หลายคนอาจมองว่าเทคโนโลยีนี้เป็นเรื่องไกลตัว แต่ในความเป็นจริงนวัตกรรมนี้กำลังเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย ไม่เพียงแต่ช่วยแก้ปัญหาค่าไฟฟ้าที่สูงขึ้นในแต่ละปีเท่านั้น แต่ยังสอดรับกับกระแสนิยมที่กำลังเพิ่มขึ้นในด้านเทคโนโลยีที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย การติดตั้งโซล่าเซลล์ซึ่งเป็นพลังงานสะอาด และเป็นทรัพยากรที่มีไม่จำกัดเพื่อการนำมาใช้ประโยชน์ จึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจที่สุดในเวลานี้






หลักการทำงานของโซล่าเซลล์ก็คือ การเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์มาเป็นพลังงานไฟฟ้า แสงอาทิตย์จะตกกระทบไปที่สารกึ่งตัวนำที่ทำจากซิลิคอนที่ติดอยู่บนแผงโซล่าเซลล์ และแปลงสภาพไปเป็นพลังงานไฟฟ้าในที่สุด

• โซล่าเซลล์ใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์ จึงเป็นแหล่งพลังงานที่ไม่มี
วันหมดจนกว่าจะครบอายุการใช้ของแผง (ประมาณ 25 - 30 ปี)
• ช่วยลดค่าไฟจากการไฟฟ้าได้ถึง 75%
• โซล่าเซลล์เป็นพลังงานสะอาดที่ปราศจากมลพิษ ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และลดปัญหามลภาวะทางอากาศ จึงไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม
• การติดตั้งแผงโซล่าเซลล์บนหลังคาช่วยปกป้องแสงแดดได้โดยตรง ช่วยให้ภายในบ้านเย็นขึ้น 15-20%
• ในกรณีที่ผลิตไฟฟ้าได้เกินความต้องการ สามารถขายไฟฟ้าส่วนเกินคืนให้กับภาครัฐได้ (เฉพาะบ้านพักอาศัย ขนาดติดตั้งไม่เกิน
10 kw)
• โซล่าเซลล์บางระบบไม่ต้องพึ่งการไฟฟ้า หากไฟฟ้าที่อื่นดับยังคงมีไฟสำรองในแบตเตอรี่ไว้ใช้งาน
ปัจจุบัน การติดตั้งระบบโซลาร์เซลล์สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ระบบ เพื่อให้สอดคล้องกับลักษณะการใช้งานและสถานที่ติดตั้ง ดังนี้
เป็นระบบโซล่าเซลล์ที่ใช้ทั้งไฟจากการไฟฟ้าและไฟฟ้าจากระบบโซล่าเซลล์ ระบบนี้จะไม่มีแบตเตอรี่สำรองไฟ เป็นระบบที่เหมาะสำหรับอาคารที่มีการใช้ไฟฟ้าในช่วงกลางวันเป็นส่วนใหญ่ การติดตั้งระบบนี้จำเป็นต้องขออนุญาตจากการไฟฟ้าก่อน และเป็นระบบที่ได้รับความนิยมสูงสุดในปัจจุบันเนื่องจากราคาที่ถูกกว่าระบบอื่นๆ
เป็นระบบโซล่าเซลล์ที่ไม่เชื่อมต่อกับการไฟฟ้า ระบบนี้จะมีแบตเตอรี่สำรองไฟ โดยจะผลิตกระแสไฟฟ้าขึ้นมาเพื่อใช้งานในตอนกลางวันและเก็บกระแสไฟฟ้าที่ผลิตเกินมาไว้ในแบตเตอรี่สำหรับใช้ในตอนกลางคืนได้ ไม่ต้องขออนุญาตจากการไฟฟ้า การติดตั้งด้วยระบบนี้เหมาะกับสถานที่ที่ไฟฟ้าเข้าไม่ถึง
เป็นการผสมระหว่างระบบ Off-Grid และ On-Grid คือ มีการเชื่อมต่อไฟจากการไฟฟ้า ร่วมกับการใช้ไฟที่ผลิตได้จากแผงโซล่าเซลล์ ในขณะเดียวกันก็มีแบตเตอรี่สำหรับเก็บสำรองพลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้ ในกรณีที่แผงโซล่าผลิตกระแสไฟฟ้ามากเกินกว่าการใช้งานกระแสไฟฟ้าจะถูกส่งไปเก็บไว้ที่แบตเตอรี่ และสามารถดึงมาใช้ในช่วงที่ไฟฟ้าจากระบบโซล่าเซลล์ไม่เพียงพอต่อการใช้งาน แต่ระบบไฮบริดจะไม่สามารถขายกระแสไฟให้กับภาครัฐได้
ระบบที่ตอบโจทย์คือ ระบบออนกริด (On-Grid) เพราะสามารถผลิตไฟฟ้าแล้วใช้เองได้ทันที และเมื่อผลิตไม่เพียงพอ ระบบจะสลับไปดึงไฟฟ้าจากการไฟฟ้ามาใช้โดยอัตโนมัติ ซึ่งระบบนี้จะไม่มีแบตเตอรี่สำหรับเก็บพลังงาน
ระบบออฟกริด (Off-Grid) คือทางเลือกที่เหมาะสมที่สุด เพราะสามารถผลิตกระแสไฟฟ้าแล้วใช้ได้ทันทีในช่วงกลางวัน และจะเก็บพลังงานส่วนเกินไว้ในแบตเตอรี่เพื่อใช้ในช่วงกลางคืน โดยที่ไม่ต้องมีการเชื่อมต่อกับการไฟฟ้าเลย
เหมาะสมกับโซล่าเซลล์ระบบไฮบริดที่สุด เพราะเป็นการผสมระบบ On-Grid และ Off-Grid เข้าด้วยกัน คือ ผลิตใช้ไฟฟ้าเองได้ ใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าก็ได้ รวมถึงเก็บไฟฟ้าส่วนเกินไว้ในแบตเตอรี่เพื่อใช้ในตอนกลางคืนหรือเป็นไฟสำรองในกรณีฉุกเฉินได้อีกด้วย
แผงโซล่าเซลล์มีการวัดคุณสมบัติระดับคุณภาพออกเป็น 3 Tier (เทียร์) ได้แก่